Coś więcej na temat żywienia – jama ustna i przełyk
Pokarm jaki pobierają konie składa się z różnego rodzaju pasz, które dostarczają odpowiednią ilość energii. Pobrany pokarm w przewodzie pokarmowym ulega przemianom fizycznym i chemicznym co przekształca go w substancje niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Przewód pokarmowy koni jest dość skomplikowany ze względu na swoją budowę. Posiada liczne zwężenia, pętle, powolną perystaltykę jelit, a także zróżnicowane okresy trawienia niektórych pasz. Ilość suchej masy, jaką konie mogą pobrać jest ograniczona do średnio 2kg na 100kg masy ciała.
Jak wszyscy wiemy pobieranie pokarmu rozpoczyna się przez jamę ustną. Koń pobiera pokarm wargami, językiem, a także odgryza siekaczami po czym rozciera pobrany pokarm zębami trzonowymi.
Ten proces przebiega bardzo sprawnie dzięki temu, że:
- Ścierają się siekacze podczas gryzienia trawy, drzew, buraków itp.
- Ścierają się zęby trzonowe kiedy koń rozciera paszę, dlatego zalecana pasza powinna mieć jak najwięcej długich włókien
- W czasie żucia wydziela się do 30 litrów śliny dziennie
Czasem dochodzi do zaburzeń w procesie trawienia, które mogą być spowodowane:
- Zmianą uzębienia, uszkodzeniem jamy ustnej poprzez wędzidło, choroby dziąseł, błon śluzowych, zakłóca to pobieranie pokarmu i jego rozcieranie, co powoduje dalsze problemy w procesie trawienia.
- Za krótki czas pobierania pokarmu może nieść za sobą niedostateczne ścieranie się zębów trzonowych oraz mogą powstać nawet zaburzenia zachowania.
- Branie konia zaraz po jedzeniu do pracy może prowadzić do poważnych schorzeń żołądka i jelit. Zawsze po jedzeniu pozwólmy koniom przynajmniej na 30-60 minut odpoczynku po jedzeniu.
Jak starać się zmniejszyć ryzyko zaburzeń lub nawet je zredukować?
- Czasem obserwujmy konia przy jedzeniu
- Podawajmy codziennie ok. 1kg paszy , którą zwierzak musi dokładnie przegryźć
- Kontrolujmy przynajmniej raz do roku stan uzębienia i pyska.
Kiedy koń pobierze kęs pokarmu, ten zostaje rozmiękczony za pomocą śliny i przedostaje się do przełyku (koń przełyka 2-3 razy na minutę), a potem do żołądka. Lecz tu też może nie być aż tak kolorowo, gdyż za duży kęs może w tym przełyku pozostać, prowadząc do jego niedrożności. Objawy jakie możemy w tej sytuacji zaobserwować to: potrząsanie głową, próba odkaszlnięcia, ślinotok, czasem niektóre konie zwieszają lekko głowę w dół i usztywniają ciało. Stoją „jak wryte" i próbują kaszleć.
Kiedy mogą powstać takie sytuacje?
- Koń „rzuca" się na jedzenie, pobiera je łapczywe i dostatecznie nie rozdrabnia
- Poprzez podawanie jabłek, chleba i okopowych w całości
- Poprzez podawanie suchych wysłodków buraczanych w mieszance w ilości większej niż 12%. Ogólnie zaleca się podawanie wysłodków buraczanych, ale po uprzednim namoczeniu.
Funkcją jamy ustnej jest pobieranie, rozdrabnianie i formowanie kęsów pokarmowych, czyli dostatecznie śliskiej papki, która przemieszcza się przez przełyk do żołądka.
J.K
