Witaminy są potrzebne każdemu żywemu organizmowi do życia, aby o funkcjonował prawidłowo i spełniał swoje funkcje. Rozróżniamy witaminy rozpuszczalne w tłuszczach i witaminy rozpuszczalne w wodzie. Substancje różnie reagują ma wilgotność, światło, temperaturę, ciśnienie. Powinniśmy zwrócić uwagę jak długo oddziałuje dany czynnik na podawane zwierzęciu witaminy.
Nie każdy z was może się zgodzić z informacjami zawartymi w materiale. Ile ludzi tyle opinii.Opis witamin jest ogólnikowy.
Do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach zaliczmy( A, D, E, K)
Witamina A - bierze udział w procesach budulcowych, ochronnych, regeneracyjnych komórek skóry, błon śluzowych. Jest bardzo ważnym czynnikiem wchodzącym w skład budulcowy kości. Wpływa także na wzrok, wzmacnia odporność organizmu na choroby zakaźne jak i także chroni błony śluzowe żołądka i jelit, organów układu moczowego oraz rozrodczego.
Rośliny zielone zawierają beta- karoten, który jest przetwarzany na witaminę A ( z 1 mg beta-karotenu powstaje ok. 400 I.U witaminy A) Trzeba uważać jeśli podajemy witaminę A źrebakom, gdyż szybko może dojść do przedawkowania.
Witamina D - ma swój udział w budowie kości, a dokładniej w wydobywaniu w kości fosforu i wapnia. Zapotrzebowanie na ten składnik zależy od ilości i proporcji wapnia i fosforu w organizmie. Witamina D jest pobierana w „dwóch" postaciach D2 i D3 .
Witamina D2 - występuje w paszach naturalnych takich jak siano suszone na słońcu, natomiast witamina D3 wytwarzana jest przez skórę zwierzęcia pod wpływem promieni słonecznych. Koński organizm nie magazynuje witaminy D, dlatego powinna ona być podawana regularnie.
Oznaki niedoboru witaminy D są następujące: spuchnięte stawy, słaba mineralizacja kości, sztywność w chodzie, niski poziom wapnia i fosforu we krwi.
Oznaki nadmiaru witaminy D - u źrebiąt następuje brak apetytu, utrata wagi oraz sierści, oraz kulawizna. U koni dorosłych następuje zwapnienie ścian krwionośnych, jak i także zwapnienie ścian krwionośnych w sercu i nerkach. Bardzo niebezpieczne jest podanie na raz dużej dawki witaminy D (700 - krotność dziennej dawki) lub nawet niewielkie przedawkowanie (10 - krotna dzienna dawka) przez dłuższy czas.
Witamina K + selen - nazwana jest witaminą płodności, gdyż jej niedobór obniża wyniki rozrodu. Stymuluje rozwój mięśni i przemianę materii, a także chroni witaminę A, beta- karoten i nienasycone kwasy tłuszczowe przed wolnymi rodnikami, a także zapewnia skutecznie ich działanie w organizmie.
Witamina E występuje w paszach zielonych, kiełkach zbóż i paszach uzupełniających. Niedobory mogą prowadzić do zwiększonego zapotrzebowania na tlen, uszkodzeniem mięśni, w połączeniu z selenem może doprowadzić do upośledzenia układu odpornościowego.
Witamina K - ma swój udział w procesie krzepnięcia krwi. Wytwarzana jest przez drobnoustroje znajdujące się w jelitach. Przy niedoborach można ją podawać jeśli dojdzie do osłabnięcia flory bakteryjnej, lub pomocniczo przy krwotoku.
Witaminy rozpuszczalne w wodzie produkowane są przez drobno ustroje występujące w jelicie grubym(B, C). Niedobór może występować u koni z zaburzeniami trawienia, oraz u źrebiąt przy niedostatecznym rozwoju funkcji jelit. Nadmiar witaminy C i B nie ma negatywnego wpływu na zwierzęta.
Do witamin rozpuszczalnych w wodzie zaliczamy (B1, B2, B12, H, Kwas foliowy, C)
Witamina B1 - (aneuryna, tiamina) potrzebna do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, jak i także ma wpływ na przemiany energetyczne . Jej dzienne zapotrzebowanie wynosi 3 mg/ kg suchej masy.
Konie pracujące potrzebują jej dwukrotnie więcej, przy czym zapotrzebowanie zwiększa się przy ubogiej diecie we włókna surowe, po zjedzeniu orlicy pospolitej, roślin bogatych w tiaminazy. Niedobory witaminy B1 skutkują brakiem apetytu, spadkiem wagi, braku koordynacji tylnych nóg oraz ogólnym osłabieniem.
Witamina B2 - (ryboflawina) wpływa na dobre funkcjonowanie wzroku. Dawka dzienna w paszy to 2,2 mg/kg suchej masy.
Witamina B12 + kobalt - wpływa na produkcję czerwonych krwinek. Niedobór jest rzadko spotykany, witamina powstaje w jelicie grubym, natomiast źrebiętom dostarczana jest w siarze matki. Przy wystąpieniu anemii, witaminę B12 podaje się razem z żelazem.
Witamina H -(biotyna) wspomaga działanie enzymów, ma właściwości krwiotwórcze. Dzienne zapotrzebowanie to 2 mg/kg suchej masy, pokrywa to zazwyczaj dzienna dawka paszy. Także u prawidłowo żywionego konia nie powinno dochodzić do niedoborów. Taką optymalną dawką jest 3 mg/kg masy ciała/ dzień. Jeśli połączymy witaminę H z cynkiem i aminokwasami zawierającymi siarkę, uzyskami idealną witaminę poprawiającą jakość tkanki rogowej kopyt.
Kwas foliowy - bierze także udział w procesach krwiotwórczych, brak prowadzi do anemii i spadku wydolności. Przy niedoborze zaleca się podawać 20 mg kwasu foliowego dziennie.
Witamina C - (kwas askorbinowy) aktywuje przemianę materii w całym organizmie. Brak powoduje spadek odporności na infekcje. Ogólnie zaliczana jest to witamin chroniącą przed stresem. Zmniejszenie ilości witaminy C następuje w skutek zakażeń skaleczeń, krwotoku z nosa, kaszlu. Aby temu zapobiec zaleca się podawanie 3-5 g kwasu askorbinowego dziennie zwłaszcza koniom sportowym biorącym udział w wysokiej klasy zawodach.
J.K