Rozporządzenie rady w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu
Rozporządzenie Rady (WE) nr 1/2005 z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu i związanych z tym działań oraz zmieniające dyrektywy 64/432/EWG i 93/119/WE oraz rozporządzenie (WE) nr 1255/97
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, a w szczególności jego artykuł 37,
uwzględniając wniosek Komisji,
uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego [1],
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego [2],
po konsultacji z Komitetem Regionów,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Protokół w sprawie ochrony i dobrostanu zwierząt załączony do Traktatu wymaga, aby podczas tworzenia i realizacji polityki rolnej i transportowej, Wspólnota i Państwa Członkowskie uwzględniały wymagania dotyczące dobrostanu zwierząt.
(2) W dyrektywie Rady 91/628/EWG z dnia 19 listopada 1991 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu [3], Rada przyjęła zasady w zakresie transportu zwierząt w celu wyeliminowania barier technicznych w handlu żywymi zwierzętami oraz usprawnienia organizacji rynku przy jednoczesnym zapewnieniu zadowalającego poziomu ochrony zwierząt, których to dotyczy.
(3) Sprawozdanie Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego w sprawie doświadczenia zdobytego przez Państwa Członkowskie od wykonania dyrektywy Rady 95/29/WE z dnia 29 czerwca 1995 zmieniającej dyrektywę 91/628/EWG w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu [4], zgodnie z wymaganiami dyrektywy 91/628/EWG, zaleca zmianę obecnego prawodawstwa Wspólnoty w tym zakresie.
(4) Większość Państw Członkowskich ratyfikowało Europejską Konwencję o ochronie zwierząt podczas transportu międzynarodowego, natomiast Rada nadała Komisji mandat do negocjowania w imieniu Wspólnoty zmienionej Europejskiej Konwencji o ochronie zwierząt podczas transportu międzynarodowego.
(5) Ze względu na dobrostan zwierząt, długotrwały transport zwierząt, w tym zwierząt przeznaczonych do uboju, powinien być w jak największym stopniu ograniczony.
(6) Rada wezwała Komisję w dniu 19 czerwca 2001 r. [5] do złożenia propozycji zapewniających skuteczne wykonanie i ścisłe egzekwowanie istniejącego prawodawstwa wspólnotowego, zwiększających ochronę i dobrostan zwierząt, jak również zapobiegających występowaniu i rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych zwierząt oraz wprowadzających ściślejsze wymagania zapobiegające bólowi i cierpieniu, aby zapewnić bezpieczeństwo i dobrostan zwierząt w czasie transportu i po nim.
(7) W dniu 13 listopada 2001 r., Parlament Europejski wezwał Komisję do przedstawienia propozycji zmian istniejącego prawodawstwa wspólnotowego dotyczącego transportu zwierząt, zwracając szczególną uwagę na:
- konsultację z właściwym komitetem naukowym w sprawie długości czasu trwania transportu zwierząt,
- przedstawienie zharmonizowanego europejskiego modelu zaświadczeń dla przewoźników, zharmonizowanych planów tras w przypadku długotrwałego transportu,
- zapewnienie, aby każdy członek personelu obsługującego zwierzęta podczas transportu ukończył szkolenie uznawane przez właściwe władze, oraz
- zapewnienie, aby kontrole weterynaryjne w punktach kontroli granicznej Wspólnoty obejmowały dokładną kontrolę warunków dobrostanu zwierząt podczas transportu.
(8) Komitet Naukowy ds. Zdrowia i Dobrostanu Zwierząt wydał opinię w sprawie dobrostanu zwierząt podczas transportu dnia 11 marca 2002 r. W związku z tym, prawodawstwo wspólnotowe powinno zostać zmienione tak, aby uwzględnić nowe dowody naukowe uznając za priorytetową potrzebę zapewnienia właściwego egzekwowania w najbliższej przyszłości.
(9) Szczegółowe przepisy dotyczące drobiu, kotów i psów zostaną określone w odpowiednich propozycjach po otrzymaniu odpowiednich opinii od Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA).
(10) W świetle doświadczenia zdobytego w ramach dyrektywy 91/628/EWG w harmonizacji prawodawstwa wspólnotowego dotyczącego transportu zwierząt, oraz trudności napotkanych w transpozycji dyrektywy do prawa krajowego, bardziej wskazane będzie ustanowienie reguł wspólnotowych w tym zakresie w formie rozporządzenia.W oczekiwaniu na przyjęcie szczegółowych przepisów dotyczących niektórych gatunków mających szczególne potrzeby oraz stanowiących niewielką część zwierząt Wspólnoty, należy umożliwić Państwom Członkowskim ustanowienie lub utrzymanie dodatkowych przepisów krajowych dotyczących transportu zwierząt należących do tych gatunków.
(11) Aby zagwarantować spójne i skuteczne stosowania niniejszego rozporządzenia we Wspólnocie w świetle podstawowej zasady, zgodnie z którą zwierzęta nie mogą być transportowane w warunkach powodujących zranienia lub niepotrzebne cierpienia, należy ustanowić szczegółowe przepisy uwzględniające szczególne potrzeby w związku z wykorzystaniem różnych środków transportu. Tego rodzaju szczegółowe przepisy powinny być interpretowane i stosowane zgodnie z zasadą określoną powyżej oraz aktualizowane w odpowiednim terminie, w szczególności jeżeli w świetle nowych opinii naukowych nie gwarantują przestrzegania zasady określonej powyżej w odniesieniu do szczególnych gatunków lub szczególnych środków transportu.
(12) Transport w celach komercyjnych nie jest ograniczony do transportu związanego z jednoczesną wymianą pieniędzy, towarów lub usług. Transport w celach komercyjnych obejmuje w szczególności transport, który bezpośrednio lub pośrednio wiąże się lub ma na celu osiągnięcie korzyści finansowych.
(13) Rozładunek oraz następujący po nim załadunek zwierząt może również być źródłem stresu, natomiast kontakt w punktach kontroli, zwanych uprzednio miejscami postoju, może w pewnych warunkach prowadzić do rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych. Należy w związku z tym przewidzieć szczególne środki ochrony zdrowia i dobrostanu zwierząt podczas odpoczynku w punktach kontrolni. W wyniku tego, konieczna jest zmiana przepisów rozporządzenia Rady (WE) nr 1255/97 z dnia 25 czerwca 1997 r. dotyczącego kryteriów wspólnotowych dla miejsc postoju oraz zmieniającego plan trasy określony w załączniku do dyrektywy 91/628/EWG. [6]
(14) Niewystarczający dobrostan zwierząt często wynika z braku wyszkolenia osób, które się nimi zajmują. W związku z tym, każda osoby obsługująca zwierzęta podczas transportu powinna odbyć szkolenie, które może być przeprowadzone jedynie przez organizacje uznane przez właściwe władze.
(15) Warunki dobrostanu zwierząt podczas transportu wynikają głównie z codziennego postępowania przewoźników. Przeprowadzanie kontroli przez właściwe władze mogą zostać utrudnione ze względu na to, iż przewoźnicy mogą swobodnie prowadzić działalność w różnych Państwach Członkowskich. Tym samym, przewoźnicy wykazywać się większą odpowiedzialnością i przejrzystością w odniesieniu do ich statusu i działań. W szczególności powinni być w stanie przedstawić dowód posiadania uprawnień, zgłaszać regularnie wszelkie trudności oraz sporządzać dokładny opis prowadzonych działań i osiąganych wyników.
(16) W transporcie zwierząt uczestniczą nie tylko przewoźnicy, ale również operatorzy z innych kategorii, jak rolnicy, handlowcy, punkty gromadzenia i rzeźnie. W związku z tym niektóre zobowiązania dotyczące dobrostanu zwierząt powinny być rozszerzone na wszystkie podmioty biorące udział w transporcie zwierząt.
(17) Punkty gromadzenia odgrywają kluczową rolę w transporcie niektórych gatunków zwierząt. Tym samym, punkty gromadzenia powinny zapewniać, aby prawodawstwo wspólnotowe dotyczące ochrony zwierząt podczas transportu było znane i przestrzegane przez ich pracowników i osoby odwiedzające.
(18) Długie podróże mają bardziej szkodliwy wpływ na dobrostan zwierząt niż krótkie podróże. Tym samym, powinno się opracować szczegółowe procedury zapewniające lepsze wykonywanie norm, w szczególności poprzez zwiększenie możliwości śledzenia przebiegu transportu.
(19) Rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego [7] określa maksymalny czas jazdy oraz minimalne okresy odpoczynku dla kierowców drogowych. Wskazane jest, aby czas podróży zwierząt był uregulowany w podobny sposób. Zgodnie z rozporządzeniem Rady (EWG) nr 3821/85 z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym [8] powinno się zainstalować i stosować urządzenia rejestrujące, które zapewnią skuteczna kontrolę stosowania przepisów socjalnych dotyczących transportu drogowego. Tego rodzaju dane powinny być udostępniane i kontrolowane tak, aby przestrzegane były ograniczenia czasu podróży określone w prawodawstwie dotyczącym dobrostanu zwierząt.
(20) Niewystarczająca wymiana informacji pomiędzy właściwymi władzami prowadzi do nieodpowiedniego wprowadzania prawodawstwa wspólnotowego dotyczącego ochrony zwierząt podczas transportu. Konieczne jest zatem ustanowienie elastycznych procedur poprawiających współpracę między właściwymi władzami w poszczególnych Państwach Członkowskich.
(21) Zarejestrowane nieparzystokopytne, o których mowa w art. 2 lit. c) dyrektywy 90/426/EWG [9], są często transportowane dla celów niehandlowych a taki transport musi być przeprowadzany zgodnie z ogólnymi celami rozporządzenia. Uwzględniając charakter takich przemieszczeń, stosownym wydaje się odstąpienie od niektórych przepisów, w myśl których zarejestrowane nieparzystokopytne transportuje się dla uczestnictwa w konkursach, wyścigach, wydarzeniach kulturalnych lub hodowli. Niemniej jednak nie należy stosować tego odstępstwa do nieparzystokopytnych transportowanych, bezpośrednio lub po odbyciu tranzytu poprzez rynek lub centrum rozrządowe do do rzeźni na ubój, które zgodnie z art. 2 lit. d) oraz art. 8 ust. 1, tiret drugie dyrektywy 90/426/EWG należy uznać za "nieparzystokopytne na ubój".
(22) Niewłaściwe śledzenie naruszeń prawodawstwa dotyczącego dobrostanu zwierząt sprzyja nieprzestrzeganiu tego prawodawstwa oraz prowadzi do zakłócenia konkurencji. Tym samym, powinny zostać ustalone jednolite procedury w obrębie Wspólnoty w celu zwiększenia kontroli oraz nakładania sankcji za naruszenie prawodawstwa dotyczącego dobrostanu zwierząt. Państwa Członkowskie powinny ustanowić nakładania sankcji stosowane w przypadku naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia oraz zapewnić, aby zostały one wprowadzone. Kary muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.
(23) Znaczna liczba zwierząt jest transportowana statkami podczas bardzo długich podróży z oraz w obrębie Wspólnoty, natomiast transport morski może być kontrolowany w miejscu wypłynięcia. Tym samym, ważne jest ustanowienie szczególnych środków i norm dla tego sposobu transportu.
(24) Aby zapewnić spójność prawodawstwa wspólnotowego, dyrektywa Rady 64/432/EWG z dnia 26 czerwca 1964 r. w sprawie problemów zdrowotnych zwierząt wpływających na handel wewnątrzwspólnotowy bydłem i trzodą chlewną [10] powinna zostać zmieniona w taki sposób, aby została dostosowana do niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do zatwierdzenia punktów gromadzenia oraz wymagań dla przewoźników.
(25) Dyrektywa Rady 93/119/WE z dnia 22 grudnia 1993 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas uboju lub zabijania [11] powinna również zostać zmieniona w sposób przystosowujący ją do niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do użycia elektrycznych poganiaczy.
(26) Reguły i procedury informacyjne określone w dyrektywie Rady 89/608/EWG z dnia 21 listopada 1989 r. w sprawie wzajemnej pomocy między organami administracyjnymi Państw Członkowskich i współpracy między Państwami Członkowskimi a Komisją w celu zapewnienia prawidłowego stosowania ustawodawstwa dotyczącego spraw weterynaryjnych i zootechnicznych [12] powinny być stosowane w odniesieniu do dobrostanu zwierząt podczas transportu, aby zagwarantować przestrzeganie przepisów niniejszego rozporządzenia.
(27) Decyzja Komisji 98/139/WE [13] ustanawiająca niektóre szczegółowe zasady dotyczące kontroli na miejscu, przeprowadzanych w dziedzinie weterynarii przez ekspertów Komisji w Państwach Członkowskich, powinna przyczynić się do zagwarantowania jednolitego stosowania niniejszego rozporządzenia.
(28) Niniejsze rozporządzenie ustanawia przepisy dotyczące wentylacji w pojazdach transportujących zwierzęta podczas długich podróży. Zatem, rozporządzenie Rady (WE) nr 411/98 z dnia 16 lutego 1998 r. w sprawie dodatkowych norm ochrony zwierząt obowiązujących w pojazdach kołowych, używanych do przewozu zwierząt w czasie dłuższym niż osiem godzin [14] powinno zostać uchylone.
(29) Wskazane jest określenie prostej procedury pozwalającej Radzie na aktualizację niektórych ważnych elementów technicznych niniejszego rozporządzenia, w szczególności w świetle oceny jego wpływu na transport zwierząt w ramach rozszerzonej Wspólnoty oraz ustanowienie specyfikacji dla Systemu Nawigacji stosowanego w odniesieniu do wszystkich środków transportu drogowego w świetle przyszłego rozwoju technologicznego w tej dziedzinie, jak zakończenie tworzenia systemu Galileo.
(30) Należy przewidzieć możliwość ustalenia odstępstw w celu uwzględnienia oddalenia niektórych regionów od kontynentalnej części terytorium Wspólnoty, w szczególności najbardziej peryferyjnych regionów, o których mowa w art. 299 Traktatu.
(31) Powinny zostać przyjęte środki niezbędne do wykonania niniejszego rozporządzenia, zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji [15],
