Wyróżniamy trzy podstawowe typy rasowe powstałe w wyniku hodowli i prawie każda rasę można zaliczyć do jednego z tych typów:

• - Konie gorącokrwiste
• - Konie zimnokrwiste
• - Kuce

Należy pamiętać, że ten podział nie jest związany z temperaturą ciała ani tym bardziej ilością krwi. Typy te różni sposób użytkowania, np. do jazdy terenowej, zawodów wykorzystujemy konie ras gorącokrwistych, jak i również kuców. Jeżeli chcielibyśmy wykonać jakąś pracę w polu, lub zwózkę drewna to wykorzystamy konie ras zimnokrwistych.
W dzisiejszych czasach konie zostały zastąpione przez maszyny rolnicze, ale jeszcze w niektórych rejonach świata można zobaczyć te zwierzęta pracujące w gospodarstwie rolnym przy czynności, która maszyna nie zawsze potrafi wykonać.

Istotnym podziałem, na który możemy zwrócić nieco uwagi jest Kaliber -(odnosi się on do masywności budowy, zarówno kośćca, jak i umięśnienia.) Cecha ta jest o wiele ważniejsza niż wysokość w kłębie, gdyż w większym stopniu wpływa na użytkowanie konia. Na przykład silne konie typu cob określa się, jako kalibrowe, choć mogą mieć taka samą wysokość w kłębie jak koń arabski ( ok. 150 cm), do którego nie można zastosować tego określenia, podobnie jak do konia pełnej krwi angielskiej. Konie czystej i pełnej krwi maja budowę delikatną i służą do pracy innego typu i pod innym obciążeniem. Ciężkim jeźdźcom nie koniecznie trzeba zalecać wysokich koni, lecz silne i kalibrowe.

Szybkie, ogniste i wszechstronne – konie gorącokrwiste

Pośród koni gorącokrwistych istnieje swoista arystokracja – konie tzw. „ ras czystych ‘’. Klasycznym przedstawicielem tej grupy jest koń arabski, czyli czystej krwi arabskiej. Symbolem rasy są litery oo. Według legendy wszystkie konie arabskie wywodzą się jakoby od Al Kamasa, pięciu klaczy proroka Mahometa. Po bitwie Prorok wypuścił wszystkie swoje konie, które spragnione udały się do wodopoju. Doszło jednak do kolejnego starcia, i Mahomet wezwał konie z powrotem, zanim zdążyły się napić. Jedynie pięć klaczy przybiegło do niego porzuciwszy wodę. Były to Kuhaylah, Saqleweyah, Abbayah, Bahdah, Hamdaneyah. Te wierne i szlachetne klacze dały początek całej rasie koni arabskich.

Poza nimi do tej grupy należy również koń pełnej krwi angielskiej ( zwany czasami z niemiecka folblutem) O przynależności decyduje potwierdzone pochodzenie. Dla zwierząt tych wcześniej niż dla innych ras założono księgi hodowlane ( tzw. księgi stadne). Angielska hodowla koni pełnej krwi uznaje tylko te konie, które wywodzą się od ogierów i klaczy zapisanych w pierwszej księdze stadnej „ General Stud Book ‘’ Przodkami koni pełnej krwi angielskiej wg. legendy były konie orientalne, a założycielami rasy – trzy ogiery orientalne: Godolphin Barb( rasa berberyjska), Byerley Turk(rasa arabska), Darley Arabian(rasa arabska). Powstanie tej rasy również owiane jest legendą. Koń o imieniu Godolphin był podarunkiem beja Tunisu dla Ludwika XV, ale nie spodobał się francuskiemu monarsze. Modne były wówczas konie andaluzyjskie i neapolitańskie. Ogier został sprzedany i wędrował z rąk do rak, aż wreszcie trafił do paryskiego woźnicy. Pracował, jako zwykły koń zaprzęgowy, zabiedzony i zaniedbany. Któregoś dnia odmówił pracy, a wtedy pewien Anglik z litości wykupił go i zagrał do Anglii. Tam koń stał się własnością lorda Godolphin i służył, jako próbnik. Jego zadanie polegało na sprawdzeniu czy klacz gotowa jest do pokrycia, lecz ogierem kryjącym był Hobgoblin. Nie był to zbyt szarmancki samiec, gdyż odmawiał pokrycia pięknej klaczy Roksany. Dzięki temu Godolphin Barb stał się ojcem wspaniałego konia wyścigowego. Ów koń nazywał się Lath. Od tej pory Godolphin Barb zajął miejsce ogiera czołowego i został przodkiem wielu znakomitych koni pełnej krwi oraz jednym z założycieli rasy. Symbolem rasy są litery xx.

Większość współczesnych koni wierzchowych należy do ras gorącokrwistych. Są one energiczne, bardzo żwawe. Dawniej hodowano lżejsze i cięższe konie gorącokrwiste, przeznaczone do różnorodnych zadań. Wiele koni służyło np. do powozów. Z wypielęgnowanego zaprzęgu z koni gorącokrwistych było się wtedy równie dumnym, jak dzisiaj z dobrego samochodu. Później w hodowli położono większy nacisk na sport wyczynowy, głównie konkurencje ujeżdżenia i skoków przez przeszkody.

Ciężkie, ale łagodne – konie zimnokrwiste

Konie zimnokrwiste są najcięższymi i najbardziej masywnymi przedstawicielami swojego gatunku. Są wyraźnie podobne do swoich przodków – kuców tundry, czyli kuca typu 2. Te wyjątkowo grubokościste zwierzęta hodowano specjalnie do ciągnięcia ciężarów lub pracy na roli. Podobnie jak ich prarodzice, najchętniej poruszają się stępem, maja zrównoważony temperament i spokojny charakter – „zimną krew ‘’. Prawdopodobnie właśnie temu zawdzięczają swoją nazwę.

Zwierzęta te nie są jednak tak niezgrabne jak kuce tundry. W przeszłości krzyżowano je z końmi z południa, które przekazały im harmonijną budowę, i otwarte, przyjazne usposobienie. Niektóre mniejsze rasy zaś wykazują podobieństwo do prakuca.

Jeszcze przed paroma stuleciami konie zimnokrwiste były nieodłącznym elementem widoku każdego miasta. Ciągnęły ciężkie wozy, np. załadowane beczkami z piwem, a później tramwaje. Potem zostały zastąpione przez pojazdy mechaniczne. Dzisiaj pracujące konie zimnokrwiste można jaszcze spotkać w gospodarstwach ogrodniczych czy przy wyrębie drzewa w lesie. Są przy tym bardziej ekologiczne niż jakiekolwiek maszyny! Mniejsze konie zimnokrwiste będą zawsze lubiane, jako rodzinne i rekreacyjne.

Kuce – sprytne i krzepkie

Koń w typie kuca ma mała, klinowatą głowę z dużymi, bystrymi oczkami, okrągłą sylwetkę. Gęsta grzywa i gruby ogon są równie charakterystyczne, jak silne, zdrowe kończyny. Zwierzęta te wywodzą się od prakuca i nadal mają wiele jego cech. Są najczęściej mało wymagającymi, łagodnymi i pilnymi kłusakami.

Często konia się, jako kuca z uwagi nie na typ, ale na wzrost. Większość ludzi pomyśli przy tym o kucach szetlandzkich albo innych szczególnie małych. W rzeczywistości koni wierzchowych nie dzieli się na konie i kuce, lecz na konie duże i małe. Do koni małych zaliczamy zwierzęta nie wyższe niż 148 cm w kłębie.

J.F