Stosowanie pasz w żywieniu koni cz 3 - rośliny okopowe i zboża
Do roślin okopowych możemy zaliczyć wysłodki buraczane, marchew, buraki pastewne i ćwikłowe. Głównie taka paszą konie skarmiane są jesienią i zimą w celu urozmaicenia diety. Musimy także zadbać o to aby powyższe rośliny nam nie przymarzły. Przed podaniem powinny zostać dokładnie wyczyszczone, mama na myśli marchew, buraki.
Buraki ćwikłowe podaje sie w celu urozmaicenia diety. Buraki pastewne aby dieta była zróżnicowana, przy czym skarmia się 1-2 kg dzienne. Jeśli konie potrzebują więcej energii to podaje się nawet do 5 kg.
Marchew czerwona zawiera ok 60 mg beta-karotenu w suchej masie. Daje nam to trzy razy więcej niż marchew żółta pastewna, która zawiera ok 20 mg. Klacz ważąca ok 500 kg, której zapotrzebowanie na beta - karoten wynosi 200 mg dzienne powinna dostawać ok 4-5 kg marchwi. A dzienną dawkę paszy trzeba zmniejszyć o 1,2 kg owsa lub inną paszę, mając na uwadze jej wartość energetyczną. Marchew powinna być podawana bez naci.
Wysłodki buraczane + melasa są produktami ubocznymi pochodzącymi z buraków cukrowych. Wysłodki mogą być melasowane co sprawia, że ich wartość energetyczna zbliżona jest do owsa. Konie nie wykonujące żadnych ciężkich i wymagających prac powinny otrzymywać ok 1-3 kg suchych wysłodków dziennie. Konie ras zimnokrwistych nawet do 5 kg dziennie. Wysłodki podaje sie po uprzednim zalaniu woda przed kilka godzin w proporcji 1:4 ( 1 część wysłodków na 4 części wody). Jeśli nie zostaną namoczone mogą być przyczyną zatkania światła przełyku, lub napęcznieć w żołądku powodując jego nadmierne rozciągnięcie, a nawet pęknięcie.
Melasa posiada konsystencje syropu i w połowie składa się z cukru. Zawiera duże ilości potasu i sodu, co ma działanie lekko przeczyszczające i zmniejszające ryzyko kolek. Ma właściwości wiążące granulaty. Melasy nie powinno sie podawać klaczom w wysoko zaawansowanej ciąży.
Ziarna zbóż
Do najpopularniejszych zbóż w żywieniu koni zaliczamy owies, jęczmień, kukurydzę i pszenicę. W skład mieszanek najczęściej wchodzą owies, jęczmień ozimy, kukurydza co uzupełnia się pszenicą w niewielkich ilościach. Każde zboże posiada inną wartość energetyczną przy czym:
- jeden kilogram owsa posiada 11,5 MJ
- jeden kilogram jęczmienia ozimego to 12,8 MJ
- jeden kilogram pszenicy ozimej to 13,5 MJ
- jeden kilogram kukurydzy to 13,6 MJ
Najwięcej skrobi posiada pszenica 70%, kukurydza 60%, jęczmień 50%, owies 40%. Przy skarmianiu powyższych zbóż zaleca się obróbkę mechaniczną polegająca na gnieceniu, śrutowaniu, lub obróbkę termiczną( parzenie, działanie pary). Ziarna zbóż nie dostarczają wszystkich potrzebnych składników, dlatego zaleca się podawanie mieszanek uzupełniających.
Jęczmień - podobny jest do owsa pod względem energetycznym i przydatnościowym, bardzo dobry jakościowo. Ale posiada niewielkie ilości kwasów tłuszczowych, przed podaniem należy podać go obróbce termicznej, aby polepszyć trawienie skrobi.
Owies - strawny jest w 80%, posiada odpowiednią wartość energetyczną, jest bardzo dobrze tolerowany. Jednak ma zbyt niską wartość energetyczną dla koni sportowych, zawiera za mało białka dla źrebiąt do 12 miesięcy jak i dla klaczy karmiących.
Kukurydza - łatwo uzyskać jej maksymalne walory energetyczne poprzez zgniecenie, jest bardziej energetyczna od owsa. Ale przed podaniem powinno się ziarna kukurydzy poddać obróbce termicznej w celu poprawienia strawności. Za miało białka dla klaczy karmiących oraz za mało aminokwasów dla źrebiąt.
Pszenica - powinno sie ją dodać wyłącznie w mieszankach nie przekraczając 10% składu, gdyż posiada wysoką zawartość glutenu co przyczynia sie do sklejania treści pokarmowej.
J.K
