Ogłowie i kantar

Dobranie i dopasowanie ogłowie jest znacznie łatwiejsze i mniej czasochłonne niż znalezienie właściwego siodła. Jeżeli twój koń jest mały (kucyk) wybierze rozmiar 1, jeśli średni (typ mały koń) kup 2 a jeśli duży (np. Hanower czy traken) kup 3. Dodatkowo w każdym rozmiarze masz możliwość regulacji wszystkich pasków co umożliwi ci idealne dopasowanie sprzętu. Na rynku dostępne są zarówno ogłowia zrobione ze skurzanych, płaskich pasków jak i szyte na okrągło. Tutaj wybór zależny jest od gustu jaki posiadasz i od tego, co ci się bardziej podoba dla twojego konia. Występuje kilka rodzajów ogłowi.
 Ogłowie wędzidłowe (klasyczne) jest spotykane najczęściej i ma najdelikatniejsze działanie. Wywiera nacisk skierowany ku górze na kąty pyska. Ostrość tego ogłowia zależy także od rodzaju wędzidła jakie się do niego dopasuje.
 Ogłowie munsztukowe ma nieco bardziej skomplikowaną budowę od klasycznego. Posiada dwa rodzaj wędzideł z których jedno ma działanie kierujące łeb konia ku górze a drugie powoduje cofnięcie nosa oraz jego skierowanie w dół. Posiada dwie pary wodzy i wymaga doświadczonej i delikatnej ręki jeźdźca.
 Ogłowie kowbojskie zwykle nie posiada nachrapnik oraz ma dość silne działanie dlatego nadaje się dla dobrze wyszkolonych jeźdźców oraz koni. Charakterystyczną cechą są także nie połączone wodze.
 Ogłowie bezwędzidłowe używane jest głównie dla koni znieczulonych na działanie wędzidła lub przez ludzi zajmujących się naturalnymi metodami jazdy konnej. Wywiera ono nacisk na nos, podbródek i za uszami. Powinno być stosowane wyłącznie przez wykwalifikowanych jeźdźców, gdyż stosowane nieprawidłowo może wyrządzić krzywdę zwierzęciu.
 Kantar sznurkowy jest rodzajem ogłowia bezwędzidłowego. Stosowany jest głównie przez ludzi zajmującymi się naturalną szkołą jazdy. Oddziałowuje on na konia za pomocą specjalnych węzełków. Jego stosowanie wymaga specjalnych umiejętności, gdyż nieprawidłowe używanie może wyrządzić koniowi krzywdę.
 

<iframe width="560" height="315" src="https://www.youtube.com/embed/DUhdNNUndp4" frameborder="0" allowfullscreen></iframe>

Przy kupnie ogłowia warto jest zwrócić uwagę na rodzaj nachrapnik jaki się przy nim znajduje, gdyż jest ich kilka typów a każdy ma inne działanie oraz właściwości.
 Nachrapnik kombinowany (krzyżowy, irlandzki) składa się z dwóch pasków, z których jeden (szerszy) zapinany jest za wędzidłem i pod paskami policzkowymi, a drugi (węższy) zapinany jest przed wędzidłem. Pasek zapinany przed wędzidłem uniemożliwia jego prawidłowe ułożenie w pysku co powoduje, że mamy większą kontrolę nad wierzchowcem a także mamy pewność, że jemu nie dzieje się krzywda. Uniemożliwia on także otwieranie pyska przez konia.
 Nachrapnik hanowerski ma takie same funkcje jak kombinowany. Różni się od niego jednak budową. Przez pysk konia przechodzi tylko jeden pasek, który zapinany jest przed wędzidłem.
 Nachrapnik meksykański składa się z dwóch krzyżujących ze sobą pasków, z których jeden zapinany jest pod paskami policzkowymi za wędzidłem a drugi przed wędzidłem. Jest on uznawany za jeden z najlepszych typów nachrapników, gdyż w żadnym stopniu nie utrudnia oddychania poprzez ucisk na nos i chrapy konia.
 Nachrapnik polski jest zdecydowanie najłagodniejszy ze wszystkich i ma także najmniejsze i najdelikatniejsze działanie. Składa się jedynie z jednego paska, który zapinany jest za wędzidłem pod paskami policzkowymi.

Zwróć także uwagę na wodze jakie kupujesz. Wbrew pozorom mają one duży wpływ na panowanie nad koniem, jego sterowność i kontakt z pyskiem.
 Wodze gumowe są przede wszystkim grube przez co niewygodnie się je trzyma w ręce co bezsprzecznie utrudnia panowanie nad koniem.
Wodze skórzane gładkie nie sprawdzają się podczas gdy ręka jeźdźca się spoci podczas treningu gdyż się ślizgają. Aby temu zapobiec sprzedawane są wodze skórzane plecione lub ze stoperami, które zapobiegają ślizganiu się ręki.
Wodze parciane ze stoperami mogą czasem powodować obtarcia skóry jeźdźca ponieważ materiał, z którego są wykonane jest stosunkowo szorstki. Ich zaletą jest to, że nie ślizgają się po nich ręce.

Niezwykle ważną rzeczą jest dobór odpowiedniego wędzidła (kiełzna). Podczas wyboru należy się kierować nie tylko umiejętnościami, jakie posiada koń, ale przede wszystkim własnymi. Zbyt ostre wędzidło w połączeniu z niedoświadczonym jeźdźcem może wywołać bardzo dużą szkodę i zadać ból zwierzęciu. Jeśli nie jesteś pewny jakie wędzidło powinieneś dobrać dla siebie i swojego wierzchowca koniecznie poproś fachowca, który ci doradzi. Rodzajów różnych wędzideł jest bardzo dużo dlatego też wybór odpowiedniego nie należy do najłatwiejszych.
 Wędzidło gumowe (proste lub łamane) jest bezsprzecznie najdelikatniejsze ze wszystkich. Stosuje się je przede wszystkim dla młodych koni, które dopiero stawiają pierwsze kroki w sztuce jeździeckiej. Ułatwiają i zachęcają konia do żucia jednak w przypadku koni mało posłusznych czy ponoszących nie zdają egzaminu gdyż mają za słabe działanie.
 Wędzidło oliwkowe jest najdelikatniejsze ze wszystkich kiełzn wykonanych z metalu. Ma łagodne połączenie z kółkami wędzidłowymi co zapobiega przyszczypywaniu kącików pyska konie. Może być pełne (cięższe, o silniejszym działaniu) lub puste w środku (lżejsze, o delikatniejszym działaniu).
 Wędzidło zwykłe (pełne lub puste w środku) jest łagodne, ale czasem może przyszczypywać kąciki pyska konia w miejscu gdzie łączy się z kółkami. Puste jest lżejsze i łagodniejsze od pełnego.
 Wędzidła z rolkami, wisiorkami, dziurkami lub smakowe sprawiają, że koń znacznie chętniej je przeżuwa co daje większą kontrolę nad zwierzęciem, zapobiega także łapaniu wędzidła w zęby. Wędzidła smakowe wykonane są ze sztucznych materiałów i nasączone są substancjami aromatycznymi (najczęściej jabłkowe lub marchewkowe). Kiełzna tego rodzaju zapobiegają także przekładaniu języka przez wędzidło co może być niebezpieczne dla konia.
 Pelham, munsztuk, wielokrążek (pessoa) są wędzidłami bardzo specjalistycznymi i ostrymi. Wymagają stabilnej i delikatnej ręki. W innym przypadku mogą wyrządzić koniowi krzywdę i zadać wiele bólu. Stosowane są one przez profesjonalistów, którzy są świadomi ich działania i potrafią je odpowiednio zastosować.
 Hackamore jest rodzajem kiełzna bezwędzidłowego o silnym działaniu. Dostępne jest z czankami o różnej długości przy czym krótsze są znacznie delikatniejsze od dłuższych. Jego część znajdująca się na nosie konia zazwyczaj podszyta jest futrem co zapobiega obtarciom. Działa głównie na nos konia i powinno być stosowane tylko przez doświadczonych jeźdźców z delikatna ręką.

Kantar używany jest głównie do prowadzenia i chwytania konia. Może być także noszony przez niego w stajni lub kiedy stoi on przywiązany np. w stanowisku. Może być wykonany ze skóry, nylonu lub taśmy parcianej (podwójnej lub pojedynczej). Sprzedawany jest w kilku rozmiarach. Są to: pony, 1, 2 i 3. Dobrze dopasowany kantar nie powinien ograniczać koniowi ruchów głową oraz żucia. Nie powinien być też za luźny gdyż wtedy zwierzę może go zgubić

Agata Obidowicz